Nghệ thuật trong chiếc bánh - Wagashi của Nhật Bản
Wagashi Nhật Bản, được xem như tác phẩm nghệ thuật ẩm thực kiệt xuất của người Nhật, là tên gọi chung cho loại đồ ngọt cổ truyền Nhật Bản. Với mong ước luôn hướng cái đẹp,những chiếc bánh luôn chứa đựng cả tâm tư người làm ra nó.
Nguồn Gốc Wagashi
Mục đích ban đầu của Wagashi Nhật Bản chỉ là món ăn tế thần, dần dần nó trở nên phổ biến và trở thành đỉnh cao nghệ thuật ẩm thực Nhật. Tùy thuộc vào độ ẩm, đặc điểm, nguyên liệu của mỗi loại bánh mà mục đích sử dụng của nó cũng khác nhau. Ta có thể bắt gặp Wagashi trong bữa tiệc chiều đơn giản hay trong tiết học trà đạo cầu kỳ, dùng để biếu khách hoặc tặng người thân, bạn bè… Ngày nay, Wagashi không chỉ nằm vỏn vẹn ở lãnh thổ nước Nhật, việc biến tấu món ăn sao cho phù hợp khẩu vị của từng quốc gia nhưng vẫn giữ hương vị truyền thống khiến các loại bánh Wagashi trở nên phổ biến toàn thế giới.
Sự phong phú về chủng loại khiến Wagashi Nhật Bản được phân thành 3 nhóm lớn dựa trên hàm lượng nước trong bánh. Đó là Namagashi, Hannamgashi và Higashi. Những loại bánh trong nhóm Namagashi thường là loại bánh tươi, có độ ẩm trên 30% mà tiêu biểu nhất phải kể đến bánh Mochi. Hannamagashi có độ ẩm thấp hơn, chỉ khoảng 10-30%. Cuối cùng là Higashi với các loại bánh có độ ẩm dưới 10%. Tưởng chừng sự phân chia từng này quá cầu kỳ và có lẽ không cần thiết nhưng nó lại có sự ảnh hưởng nhất định tới quy tắc trà đạo. Chẳng hạn như khi dùng Namagashi với loại trà đậm hay nếu là loại trà nhạt thì chỉ nên sử dụng Higashi.
Hãy điểm qua một vài loại bánh truyền thống Nhật Bản phổ biến khắp nơi trên thế giới:
1. Daifuku Mochi
Có thể nói, mochi là loại bánh cơ bản và nổi tiếng nhất Nhật Bản. Nguyên liệu chủ yếu đơn giản chỉ là bột gạo vì người Nhật tâm niệm rằng, hạt gạo là tinh hoa của đất trời nên loại bánh này còn tượng trưng cho sự may mắn. Nhân bánh truyền thống là nhân đậu đỏ nghiền, bên cạnh đó một số loại nhân như trà xanh, dưa gang, cacao… cũng được nhiều người ưa chuộng.
2. Dorayaki
Nếu ai đã từng đọc bộ truyện tranh Doremon nổi tiếng thì không còn xa lạ với món ăn khoái khẩu của chú mèo thông minh – chính là Dorayaki. Loại bánh nướng này ra đời vào đầu thời Meiji, có hình tròn dẹt, phần vỏ mềm được làm từ bột mì và trứng cùng nhân đậu nghiền ngọt dịu.
3. Nerikiri
Nerikiri – loại bánh thuộc hàng đại diện cho Wagashi. Bằng cách nhào đậu trắng nghiền với chút bột gạo nếp Mijinko, Gyuhi cùng màu sắc ưa thích rồi tạo hình. Bằng cách này người Nhật đã làm ra những chiếc bánh vô cùng đẹp mắt để dùng cho các buổi tiệc trà.
Điểm đặc biệt là loại bánh này thường được tạo hình thành các loại hoa, quả tượng trưng cho 4 mùa ở Nhật: Hoa đào cho mùa xuân, quýt cho mùa hạ, lá phong là mùa thu, mùa đông thì có hoa mơ…
4. Monaka
Thuộc dòng bánh Okamono, lớp vỏ của bánh được làm từ bột nếp, nhân đậu đỏ, hạt phỉ… với tạo hình quen thuộc là hình bông hoa anh đào hoặc hoa cúc.
Đây là loại bánh Wagashi duy nhất có xử lý nhiệt sau khi tạo hình bánh (những loại khác chỉ sử dụng nguyên liệu làm chín sẵn).